O`sha davirlar zo`r edida. Judayam o`sha davirlarni qumsaymanda.
10-12 yoshlardagi bola edik. Yaqin o`rtog`im bilan qush ovlagani dalaga borardik. G`urrak, chumchuq, mayna qish kunlari qarg`a. O`rtog`imi akasini vazdushka miltig`i bor edi. Bazida o`g`irlab olib chiqardi. Ammo o`ziham cho`zma-otarda (Ragatka) da juda mergan edi. Man u kabi mergan emasdim. Lekin mahtana olaman ihtirochi edim. O`zim uchun arbalet yasab olardim. Bu shaxsiy ihtiroyim. ( 80 smli tekis 4x4 o`lmamdagi reka olardim. Bir yuzasini yaxshilab randalab. Huddi shu o`lchamdagi rekadan 50 sm kesib olib rekani bir uchuga qoqardim. Qarabsizki T shakli paydo bo`ladi. T shakilni tepasidagi ikki tarafiga simdan kalso yasab 20 li mixchalar bilan qoqib qo`yar edim. Keyinchalik rezinka bog`lash uchun. So`ng tepki yasardim. T shaklini paski qismida 20 sm ichkariga ikkita mixcha qoqardim. So`ng 3, yoki 4 li simlardan 50 sm kesib olib randalangan yuzaga qo`yardim ikki yoniga buklab, biroz mihdan orqaroqqa surib, so`ng qoqilgan mixchaga bir marotaba ikkala mixga o`rab qo`yardim. Qolganini pastga tushurib ambur bilan eshib, ortiqchasini kesib, tepki yasardim. So`ng pastga tepkini ro`parasiga 5 sm uzog`likda mixcha qoqib pulni rezinkasidan 3, 4 tasini taranglab mix va tepkiga tortib qo`yardim. Bu bosin natijasida tepkini tepa tarafti reykaga qattiq birikib qolardi. Tepkini qattiq bosilganda 0,5 sm ochilar edi. So`ng oddiy bakalashkani qapqog`ini olmagan xolda 5 sm kesib olardim. Yon qismini issiqlik yordamida tekislab, ikki gardishiga uzunchoq rezinka uchun joy ochardim. So`ng paski tekislangan yeridan 50 li mixdan bittasini qoqib o`tqazardim. U mix rezina tarang tortilganda, bo`shab ketmasligi uchun tepkini tagiga qistirib qo`yilardi. So`ngi ishim bozordan cho`zma-otaralar uchun mo`ljallangan sariq rangli rezinka olish bo`lardi. So`ng o`sha rezinani T ga qo`yilgan halqaga, bir uchuni, bir uchuni balalashkadan yasalgan o`q turgichga bog`lardim. Qarabsizki arbalet tayyor bosimi, kuchi juda yuqori, aniqlik zo`r 50x80 metir aniqlikka otishi mumkun edi.
Keyingi navbat o`q yasashga edi. 25 so`nga bir kilo sement olardim. Suvga qorishtirib loy tayorlardim. 10 lik shiprisni so`rg`ichini olib tashlab o`zini qornidan ikkiga bo`lardim. Tepa qismidan tayyor loyni preslab tiqardim. Uyog`idan dumoloq shakilda barmog` yug`onligida uzun bo`lib loy chiqardi. 5 sm dan pichiq yordamida qirqib olardim. 5 smli qalamchalarni qotib ulgurmasidan avval, uzunasiga 4 ga bo`lardim. Keyinchalik 4 bo`lakni birlashtirsa yana avvalgi xoliga keladigan bo`lardi. Ularni oftobda bir kun qurutardim, qarabsizki toshdan qattiq xolatga keladi. So`ngra 4 ta, dorga kiyim qistiradigan qistirg`ichlardan olib. Kivadirat shakilda 50 sm masofada bir biriga qaratib devorga bir pallasidan qoqib qo`yardim. So`ng oftobda qurigan 4 ga bo`lingan biton donachalarni o`sha 4 ta qistirg`ichga qistirar edim. So`ng 10chi ip yordamida avval kivadirat shakilda donachalarga bog`lardim. So`ng X undan keyin pilus, bir nechta uyog`dan buyoqqa ip tortib chiqardim. Qarabsizki to`r tayyor, 4 ta donachani olib birlashtirardim. Osilib qolgan to`rni soat strelkasi bo`ylab eshib, so`ng buklab donachalar orasiga taxlardim. O`q turadigan idishchaga tushadigan darajada beyjirim to`r otar tayyor bo`lardi. Bosim bilan otilganda iplar yoyilib donachalar to`rt tomonga, 50 sm 50 sm yoyilib ketadi. Bu degani uchishga shaylangan qushham iplarga o`ralib ucholmay qoladi degani. Qarabsizki qushlarga zarar yetqazmay ushlab olish mumkun. Arbaletni qulayligi shundaki, otiladigan o`q 50 sm tekis rekada sirg`anib chiqadi. Har qanday insonham osongina nishonga urishi mumkun.)

Biz do`stim bilan ovga chiqardik. O`zim yasagan arbalet uchun 5, 10 o`q yasab olardim. Bu o`qlar bilan kamida 3, 4 ta qush ovlardim. Bizni qush ovlash uchun 2, 3 ta joylarimiz bor edi. Eng qush ko`p bo`ladigan joy jiydazor edi...

O`sha kun hamon esimda. Do`stim chaqirib qoldi, chiqsam og`zi qulog`ida. Qo`lida akasini vazdushka miltig`i.
- Ketdikmi!
- Ha... Nechta o`q olding? -dedim.
- 20 ta!
- 5 tasi manga! -dedim.
- Yo`q! -dedi qizg`anchiq.
- Bo`lmasa manga o`q yasashvorasan! -dedim. U rozi bo`ldi. Bir soat o`ralashib 4 ta o`q yasadik. Avaylab tarqab ketmasligi uchun har biriga rezinka qistirib qo`ydim. Avval tutqatorga bordik. Ikkita o`qim nishonga aniq tegdi. G`urrak ovladim, do`stim 8 ta o`q otib zo`rg`a bitta g`urrak o`ldirdi. O`qlarimni chigilini bo`shatib yana yeg`ib oldim. Shoxlarga ilinib qolmasa qayta-qayta ishlatish mumkun. Jidazorga kelganda, 3 o`qimdan ayrildim, bittaham ovlay olmadim. Faqat bitta imkonim qolgandi. Shuning uchun pisib, qushlarni cho`chitib yubormaslik uchun. Jidazorlar tagidan asta, u boshiga keta boshladik. Shoxlarni ichida g`urrak ko`rindi. Man o`tsam o`qim shoxlarga ilinib qoladi. Shuni uchun do`stimga otishini aytdim. Mani ikki ko`zim, qushda do`stim uzoq nishonda ushlab turdi. Hecham otmadi.
- Otmaysanmi? -deb unga qaradim.
Do`stim jidalar tagidagi ariqchaga qarab turibdi. O`rnimdan turmaganim uchun nima borligini ko`ra olmadim. Uni hayoli ariqchada bo`lgani uchun, qushni nishonga olib o`zim otdim. O`qim, qushga o`rlaib shoxlarga ilinib qoldi. Qush to`rdan chiqib keta olmay patir-putur qilib yubordi. Shunda ko`zim, ishtonini ko`tarishga ulgurmay yugurib ketayotgan bir yigit va qizga tushdi. O`rtog`im baqirib, kulib qiy, chuv qilib yubordi. Agar yigit qaytib kelmaganda, biz ularni taniganimiz yo`q edi. Yigit bizni kichkina bollar ekanimizni bilib yugurib keldi. Man o`zi qochib ketishga tayyor turgandim. O`rtog`im qochmadi, po`q etib yigitga qarata o`q otdi. Yigit yanada vajohat bilan yugurib keldi. O`q oyog`iga teygan ekan, jahil ustida o`rtog`imi, ajratmoqchi bo`lganimda mani, hullas ikkalamizniham rosa urdi. Qiz ajratmaganda birornima qilib qo`yardi. O`rtog`im uyiga borib, hammasini ota onasiga aytib berdi. Hullas sharmada qilib tashladi. Yigit bilan qiz xolavochchalar edi. Eng qizigi akasiga siktirib yurgan qiz, eng kichik ukasiga teyib oldi. Bir, ikki yildan keyin, yigit bitta buyragini xotiniga berib, o`zi o`lib ketdi. Qiz uni o`rtancha akasini oylasini buzib, o`rtancha akasiga tegib olgan...
Qiz shunchalar aka ukalarni aqlini oladigan darajada go`zal bo`lganmi, bunisini bilmayman. U paytlar uncha qizlarga etibor beradigan yosha emasdik. Lekin bilishimcha ular xalixam birga yashaydi. Toshketga ketgan, ammo qaytib kelmagan...